Pozbawienie wolności
Kto pozbawia ? przestępstwo to obejmuje wszystkie możliwe formy zachowania (zarówno działanie, jak i zaniechanie), które doprowadzają do SKUTKU w postaci utracenia przez innego człowieka wolności.
Do pozbawienia wolności może dojść w drodze:
– użycia siły fizycznej ? gdy sprawca lub sprawczyni zamyka ofiarę, krępuje jej ruchy, pozostawia ją pod dozorem osoby pilnującej albo np. psa, ale także, gdy zabiera jej przedmiot niezbędnego do przemieszczania się ? np. wózek inwalidzki osobie, która bez niego nie potrafi się poruszać.
– użycia przymusu psychicznego ? np. gdy sprawca lub sprawczyni używa groźby, która powoduje, że ofiara będzie się bała opuścić dane pomieszczenie.
UWAGA! Pozbawienie wolności musi być całkowite. Nie będzie nim sytuacja, gdy ktoś zabiera drugiej osobie samochód, jeśli może ona poruszać się w inny sposób, albo, gdy zamyka się jedno wyjście z pomieszczenia a istnieje w nim jeszcze jedno, nawet jeśli trudniejsze w dostępie. Jeśli jednak ofiara o nim nie wie, do przestępstwa dochodzi. Dochodzi do niego także wtedy, gdy użycie innego sposobu opuszczenia danego pomieszczenia czy przestrzeni wiązałoby się z poważnymi zagrożeniem zdrowia lub życia ofiary.
Człowiek ? w opisie tego przestępstwa chodzi o każdego człowieka, bez względu na jego wiek, stopień sprawności umysłowej czy fizycznej.
Wolność ? w tym przepisie chodzi o wolność fizyczną ? czyli zgodną z wolą jednostki możliwość poruszania się, przemieszczania, zmiany miejsca przebywania. Nie dotyczy to tylko woli aktualnej, ale hipotetycznej. Chodzi o potencjalną chęć przemieszczenia się. Jeśli pozbawia się wolności osobę śpiącą, to jest to przestępstwo, ponieważ potencjalnie po obudzeniu mogłaby mieć wolę przemieszczenia się. Nie można zatem pozbawić wolności kogoś, kto nie może się poruszać ze względu na wiek (np. niemowlę). Jednak już w przypadku osoby sparaliżowanej, pomimo jej braku możliwości poruszania się, może dojść do przestępstwa, jeśli sprawca lub sprawczyni zamknie taką osobę w piwnicy lub innym pomieszczeniu, w którym będzie całkowicie odizolowana.
WAŻNE! Przestępstwo to dotyczy sytuacji, w której w związku z działaniem sprawcy lub sprawczyni, ofiara nie jest w stanie opuścić danego pomieszczenia (pokoju, domu, mieszkania, piwnicy itp.) lub przestrzeni (np. gdy osobę niezdolna do samodzielnego poruszania się sprawca lub sprawczyni pozostawia na pustym polu), bez względu na to, czy sama zadecydowała o przebywaniu w nim, czy została do tego zmuszona. W sposób szczególny zatem przestępstwo to dotyczy pozbawiania drugiej osoby możliwości OPUSZCZENIA danego miejsca.
UWAGA! W tym przestępstwie chodzi o bezprawne pozbawienie wolności, czyli nie będzie przestępstwem taki czyn, który jest zgodny z prawem, czyli oparty na odpowiednich przepisach. Do pozbawienia wolności zgodnego z prawem dochodzi przy zatrzymaniu, aresztowaniu czy wykonaniu kary w więzieniu, przy czym jeśli w warunkach legalnego pozbawienia wolności, ktoś jest dodatkowo pozbawiany swobody poruszania się w ramach dozwolonego minimum, to czyn ten może stanowić przestępstwo.
Szczególne udręczenie ? są to takie okoliczności czynu, które powodują dla ofiary poważniejsze skutki niż sama dolegliwość polegająca na braku możliwości poruszania się czy przemieszczania. Dotkliwość ta musi być spowodowana określonymi okolicznościami towarzyszącymi faktowi pozbawienia wolności. Najczęściej okoliczności takie związane są z faktem znęcania się sprawcy nad ofiarą ? np. poprzez przemoc fizyczną (np. bicie, popychanie, przypalanie, duszenie, ciągnięcie za włosy itp.), upokarzanie i poniżanie (np. wyzywanie, wulgarne odzywanie się, obrażanie) odmawianie pożywienia lub z samymi cechami pomieszczenia, w którym ofiara zmuszona jest przebywać (np. zamknięcie w ciemności, wilgoci, chłodzie itp.).
